του Στέφανου Μίλεση

Στην εφημερίδα “Η ΒΡΑΔΥΝΗ” σελίδες 4 και 5 της 21ης Φεβρουαρίου του 1936 (ημέρα Παρασκευή), δημοσιεύθηκε μια επιστολή του Πειραιώτη Ολυμπιονίκη Χαρίλαου Βασιλάκου, την οποία έκρινα ιδιαιτέρως διαφωτιστική και ενδιαφέρουσα και για αυτό το λόγο την αναρτώ. 

Η επιστολή του Βασιλάκου δημοσιεύεται υπό τον τίτλο “Αθλητική ιστορία” και με μια μικρή προλόγιση από την διεύθυνση της εφημερίδας η οποία γράφει:
“Ελάβομεν την κάτωθι επιστολήν του Ολυμπιονίκου κ. Χαρίλαου Βασιλάκου την οποίαν και δημοσιεύομεν ευχαρίστως”.
Ακολουθεί η επιστολή.    

“Κύριε Διευθυντά,

Με ζωηρόν ενδιαφέρον ανέγνωσα χθες το αναδημοσιευθέν εις την αθλητικήν σας σελίδα άρθρον μιας γερμανικής εφημερίδος, ασχολουμένης με τον Μαραθώνιον δρόμον του 1896.Επειδή τυγχάνω και εγώ ολυμπιονίκης και χάριν αυτής ταύτης της ιστορικής αλήθειας, δημοσιεύσατε εάν ευαρεστήτε τα ακόλουθα:Όταν κατά το 1896 εγίνοντο οι προκριματικοί αγώνες δια τον Μαραθώνιον δρόμον έλαβον μέρος και εγώ μεταξύ 38 αθλητών. Ονομάζομαι Χαρίλαος Βασιλάκος, ήδη ελεγκτής α΄ τάξεως τελωνείου Πειραιώς, τότε δε σπουδαστής, έλαβον και εγώ μέρος και μεταξύ των 38 συναθλητών μου ήλθον πρώτος και εκ συμπτώσεως είχον και τον αριθμ. 1.

Την απόσταση των 42 χιλιομέτρων διέτρεξα εις 3 ώρας και 18′ λεπτά και ουχί ως αναγράφεται εις το κύριον άρθρον της γερμανικής εφημερίδος εις 3 ώρες 5′ και 7”. Αλλ΄ εκτός των ανωτέρω ο Σπ. Λούης δεν είχε διόλου λάβει μέρος εις τους προκριματικούς και ούτε επομένως είχε έλθει πρώτος. Αλλά κατόπιν μιας δημοσιεύσεως του τότε διευθυντού του Π. Νοσοκομείου κ. Σπύρου Μερκούρη, του βραδύτερον δημάρχου Αθηνών, δια της οποίας συνίστα όπως γίνει και νέος δοκιμαστικός αγών δια τον Μαραθώνιον δρόμον και θα γίνει δεκτός εκείνος, όστις ήθελε διατρέξει αυτόν με την αυτήν ώραν των 3 ωρών και 18′, ως την διέτρεξε και ο Βασιλάκος. Και πράγματι γενομένου του αγωνίσματος διέτρεξε ο Σ. Λούης την απόστασιν ουχί ως αναγράφουν τα γερμανικά φύλλα, άλλ΄ εις 3 ώρας και 22′ λεπτά.

Ο Πειραιώτης Χαρίλαος Βασιλάκος

 Άλλ’  η επιτροπή των αγώνων δικαιολογήσασα τη βραδύτητά του κατά 4′ λεπτά, τον εδέχθη να λάβει μέρος εις τους Ολυμπιακούς, επειδή την προηγουμένην είχε βρέξει και ο δρόμος ήτο λασπώδης. Όσον αφορά το βον μέρος της περιγραφής έχει ούτω: Τον Λούην τον είχον αφήσει πολύ όπισθεν καταδιώκων τους Ευρωπαίους Φλακ, Λερμουζό και Μπλέϊκ και εις το Πικέρμι μόλις με έφθασε.

Επειδή δεν τον εγνώριζον ποίος ήτο, καθόσον δεν ήτο αθλητής, άλλ’  ούτε ήτο εγγεγραμμένος εις οιονδήποτε σύλλογον αθλητικόν, τον απεκάλεσα πατριώτην και τον παρεκάλεσα να τρέξωμεν μαζύ από το Πικέρμι έως το Χαρβάτι, όπου ο Θεοφιλάτος είχε δημοσιεύσει ότι θα έδιδεν εις τον πρώτον διερχόμενον εκείθεν Έλληνα ένα βαρέλι κονιάκ και ένα κρασί. Ο Λούης δεν εδέχθη τούτο και τον εγκατέλειψα αφήσας αυτόν κατά 500 μέτρα, ότε εις την κορυφή του Σταυρού, πλησίον της Αγίας Παρασκευής με έφθασε και πάλιν, και τότε επειδή τον εγνώρισα ποίος ήτο, τω είπον:

“πατριώτη κουράγιο και τους φάγαμε”. 

Εννοείται ότι προεπορεύοντο οι Λερμουζό, Γάλλος και ο Φλακ, Αμερικάνος, και τον άφηκα να προπορευθή εμού κατά 40 – 50 βήματα ίνα τον έχω και ως αντρενέρ. Αλλά κατά κακήν τύχην ένας ρασοφόρος, επιστρέφων εις το χωρίον του είπε εις ημάς τους τρέχοντας: “τι κάθεσθε! Οι Ευρωπαίοι ευρίσκονται στου Πυρή”, δηλαδή στους Αμπελοκήπους, δύο ώρας μακράν από ημάς.

Εις την ψευδή ταύτην πληροφορίαν μας εγκατέλειψαν οι συνοδοί μας αξιωματικοί και έσπευσαν προς το Στάδιον, ίνα παραστούν εις την στιγμήν της εισόδου του πρώτου αθλητού.Τότε οι παριστάμενοι χωρικοί πέριξ της οδού Μαραθώνος ηκολούθησαν τον Λούην ενθαρρύοντες αυτόν. Κατόπιν τον ηκολούθησαν άμαξαι, κάρρα, ποδήλατα, ίπποι, κτλ.Εγώ δεν έχω υπ΄ όψει μου το φυλετικόν ζήτημα, δεν έσπευσα να διασχίσω το πλήθος δια να τον νικήσω ή να τον συναγωνισθώ, διότι θα με εκτύπων και κατ΄ ανάγκην παρέμεινα όπισθεν του πλήθους, ακολουθών αυτό.

Ότε δε απηλλάγην της πολιορκίας ταύτης, πλησίον των στρατώνων, έσπευσα το βήμα μου και κατώρθωσα να τον πλησιάσω, καθ΄ ήν στιγμήν έκοπτε την κλωστήν του τέρματος εντός του Σταδίου, εγώ εισερχόμην εις το Στάδιον και η απόστασις δεν ήτο μεγαλυτέρα των 200 μέτρων. Αυτή είνε η ιστορική αλήθεια, αλλά δια να είμαι ειλικρινής, ως το είπον και τότε, το λέγω και δια της αξιοτίμου εφημερίδος σας, ότι η νίκη του Λούη ήτο και είνε και νίκη δική μου, διότι είμεθα αμφότεροι Έλληνες. Ευχαριστών εκ των προτέρων δια την φιλοξενίαν της παρούσης, διατελώ

Με αγάπην και εκτίμησιν 

Χαρ. Βασιλάκος 

Ολυμπιονίκης”

Author

Ο Στέφανος Παν. Μίλεσης είναι Συγγραφέας, Ιστορικός Ερευνητής και Ραδιοφωνικός Παραγωγός. Από το 2016 είναι Πρόεδρος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς.