του Στέφανου Μίλεση

Η ΑΜΥΝΑ υπήρξε το καύχημα της Κοκκινιάς αποτελώντας το φυτώριο των μεγάλων σωματείων κυρίως του Πειραιά. Το 1930 έφτασε να αγωνίζεται στην Α’ Κατηγορία πρωταθλήματος Πειραιώς επιτυγχάνοντας ισοπαλία με τον Εθνικό Πειραιώς μέσα στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου. Τα οργανωτικά προβλήματα που αντιμετώπισε όμως, δεν της επέτρεψαν να συνεχίσει την πετυχημένη πορεία της. Άγνωστο για ποιο λόγο οι διοικήσεις εμφανίστηκαν κατώτερες των περιστάσεων και ειδικά του κόσμου που αγάπησε την ομάδα.

Η απόφαση για την ονομασία και η συμμετοχή στο Πρωτάθλημα Ανεπισήμων Πειραιά

Η ΑΜΥΝΑ εμφανίστηκε το 1924 αρχικά στην Παλαιά Κοκκινιά. Και λέω εμφανίστηκε και όχι ιδρύθηκε, καθώς τότε αποτελούσε θεσμό να εμφανίζονται ομάδες συνοικιών και να λαμβάνουν μέρος σε πρωτάθλημα που συνήθως διοργάνωνε μια ομάδα.

Το πρωτάθλημα αυτό έφερε τον τίτλο “ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΑΝΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ” και μετείχαν περίπου 15 ομάδες του Πειραιά. Τη χρονιά που εμφανίστηκε (1924) το πρωτάθλημα των ανεπίσημων είχε αναλάβει να διοργανώσει ο ποδοσφαιρικός σύλλογος ΕΡΜΗΣ Αγίου Βασιλείου Πειραιώς.

Η ΑΜΥΝΑ ως ιδέα είχε γεννηθεί ένα έτος νωρίτερα (το 1923) από τον Γεώργιο Θειρώτη (ή Θηρώτη) έναν δραστήριο νέο της περιοχής που έπαιζε και ο ίδιος ποδόσφαιρο. Ο Θειρώτης προσκάλεσε τους φίλους του να φτιάξουν μια ομάδα και πραγματικά τον ακολούθησαν οι Αγγελάκης, Φουτρής, Σκορδαράς, Μαλλιαρής, Λαπατάς, ο αδελφός του Θειρώτη, ο Σίμος Μιχαηλίδης κ.α. Άρχισαν να παίζουν η μια συνοικία με την άλλη. Σε κάποιον αγώνα η ομάδα του Θειρώτη έβαλε γκολ. Για να κρατήσει τη νίκη όλοι οι παίχτες μαζί άρχισαν να φωνάζουν “Άμυνα παιδιά! Άμυνα!”.

Όταν λίγο αργότερα συγκροτήθηκε το πρώτο συμβούλιο της ομάδας από τους Γ. Θειρώτη, Εμμ. Λαπατά, Θ. Συμεωνίδη, Π. Τουτουδάκη κ.α. Προτάθηκαν διάφορα ονόματα. Όμως όλοι θυμήθηκαν το “Άμυνα παιδιά! Άμυνα!” κι έτσι αποφασίστηκε η ομάδα να ονομαστεί ΑΜΥΝΑ.

Βέβαια η πλήρης επωνυμία της ήταν “Ποδοσφαιρικός Σύλλογος “Άμυνα” Νέας και Παλαιάς Κοκκινιάς”. Να σημειωθεί πως η Παλαιά Κοκκινιά ανήκει σήμερα στον Πειραιά, ενώ Νέα Κοκκινιά είναι η Νίκαια. Όμως ο διαχωρισμός αυτός υφίσταται μόνο μετά το 1934 και την πρώτη δεκαετία οι κάτοικοι ουσιαστικά παρέβλεπαν τις διοικητικές αυτές αλλαγές. Η αντίληψη της διαφορετικότητας καλλιεργήθηκε συστηματικά μεταπολεμικώς.

Η ανεπίσημη ΑΜΥΝΑ στο πρωτάθλημα όπου μετείχε έμεινε αήττητη και ανεκυρήχθει πρωταθλήτρια των ΑΝΕΠΙΣΗΜΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ. Ως ανεπίσημη ομάδα η ΑΜΥΝΑ παρέμεινε επί τριετίας και έπρεπε να συμβούν κάποια γεγονότα για να μπορέσει να εμφανιστεί ως αναγνωρισμένο σωματείο.

Στο γήπεδο της ΑΜΥΝΑΣ το 1928, φωτογραφία Σίμος Μιχαηλίδης

Σύσταση Ε.Π.Σ.Π. Και διοργάνωση πειραϊκού Πρωταθλήματος

Το 1925 συστήνεται για πρώτη φορά η Ε.Π.Σ.Π. (Ένωσις Ποδοσφαιρικών Σωματείων Πειραιώς) που αναλαμβάνει την διοργάνωση επίσημου πρωταθλήματος ομάδων Πειραιώς. Το 1927 το πρωτάθλημα αυτό περιλάμβανε δύο κατηγορίες. Τη χρονιά εκείνη όμως προήλθε αποκλεισμός τριμήνου κάποιας ομάδας και τη θέση της κλήθηκε να καταλάβει μια ομάδα προερχόμενη εκ των ανεπισήμων κι αυτή ήταν η ΑΜΥΝΑ ως η πρώτη και καλύτερη του ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΟΣ ΑΝΕΠΙΣΗΜΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ.

Έτσι αδράζοντας την ευκαιρία η ΑΜΥΝΑ μετείχε το 1927 στο πειραϊκό πρωτάθλημα Β’ κατηγορίας.

Το 1928 αγωνίστηκε και πάλι στην Β’ κατηγορία Πειραιώς που περιλάμβανε τις ομάδες:

Ποδοσφαιρικής Νεολαίας Κορυδαλλού, ΑΕΚ Πειραιώς, Δωδεκανησιακός Σύλλογος Πειραιώς Ο ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ, Φαληρικός Σύνδεσμος, Φαληρική Ένωση, Φίλαθλοι, Νεάπολη, και Σύλλογος Μοσχάτου.

Κατάφερε να νικήσει όλα τα σωματεία της Β’ κατηγορίας επιτυγχάνοντας άνοδο στην Α’ Κατηγορία Ε.Π.Σ.Π.

Στην πρώτη κατηγορία πρωταθλήματος Πειραιώς

Το 1929 η ΑΜΥΝΑ αγωνίστηκε στην Α’ κατηγορία Πειραιώς όπου λάμβαναν μέρος οι εξής ομάδες: Ολυμπιακός Πειραιώς, Εθνικός Πειραιώς, Άρης Νέας Κοκκινιάς και Θησέας Αγίου Γεωργίου Κερατσινίου.

Η ΑΜΥΝΑ καθιερώθηκε στην Α’ Κατηγορία Πειραιά μετέχοντας το 1930 και 1931. Το 1931 μάλιστα επιτυγχάνοντας νίκη κατά του Πειραϊκού πέτυχε να εξέλθει πρωταθλήτρια της Α’ κατηγορίας Πειραιά.

Να σημειωθεί πως βάσει του συστήματος της εποχής εκείνης δεν υπήρχε πανελλήνιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου αλλά η πρωταθλήτρια ομάδα του Πρωταθλήματος Πειραιά αντιμετώπιζε τις πρωταθλήτριες των τοπικών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και με αυτό τον τρόπο ανακηρυσσόταν η πρωταθλήτρια ομάδα ποδοσφαίρου Ελλάδας.

Τις χρονιές όπου η ΑΜΥΝΑ αγωνιζόταν στην Α’ Κατηγορία Πειραιώς το Διοικητικό της Συμβούλιο απαρτιζόταν από τους Θ. Ιωαννίδη (Πρόεδρο), Σ. Σαββίδη (Αντιπρόεδρο και τ. Βουλευτή Πειραιώς) με συμβούλους τους Α. Σωτηρίδη, Γρ. Μπορέτη, Κ. Θειρώτη κ.α. Το 1930 -31 τη θέση του προέδρου κατέλαβε το Ν. Αστρουλάκης, δικηγόρος, διατηρώντας το ίδιο διοικητικό συμβούλιο.

Τα προβλήματα των διοικήσεων αρχίζουν

Το έτος 1931 – 32 δεν ήταν καλό για την ΑΜΥΝΑ καθώς υπό την προεδρία του Αντώνιου Βακαλάκη η ομάδα έφτασε σε σημείο διαλύσεως ενώ λόγω χρεών η περιουσία της κινδύνεψε να κατασχεθεί. Ακολούθησε έκτακτη γενική συνέλευση μελών όπου αποφασίστηκε η προεδρία να δοθεί στον Ε. Μόσα με το διοικητικό του συμβούλιο να αποτελείται από άτομα που εξαρχής αγωνίστηκαν για την ομάδα όπως οι Κ. Θειρώτης, Βάϊλας, Αναστασιάδης, Μαργέτης, Μπαγιασλής, Θεολογίδης, Καλαφάτης και Π. Κατσαρός.

Όμως η απερχόμενη διοίκηση δεν αποδέχθηκε το αποτέλεσμα της Γενικής Συνέλευσης την οποία θεώρηση παράτυπη καθώς η θητεία της εκ του νόμου δεν είχε ολοκληρωθεί και άσκησε δικαστική προσφυγή. Ακολούθησε δικαστική διαμάχη που τελικά οδήγησε τη νέα διοίκηση στην δικαίωση με έκδοση δικαστικής απόφασης που την αναγνώριζε. Τότε ο νέος Πρόεδρος Μόσας επιδόθηκε σε έναν αγώνα επανασύστασης της ομάδας η οποία είχε σχεδόν διαλυθεί. Πέτυχε την προμήθεια ειδών ιματισμού και υποδήσεως διοργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις στην Παλαιά Κοκκινιά τις οποίες παρακολουθούσε πλήθος κόσμου. Εκείνη την εποχή ήταν που η ΑΜΥΝΑ καθιερώθηκε στη συνείδηση των Κοκκινιωτών μέσω αυτών των παραστάσεων.

Επί Μόσα η ΑΜΥΝΑ πέτυχε να κατακτήσει το Πειραϊκό Πρωτάθλημα και να κερδίσει την αγάπη των φιλάθλων της που γνώριζαν τα προβλήματα που αντιμετώπιζε διοικητικά.

Όταν όμως έληξε και η θητεία του Μόσα δεν υπέβαλλε ξανά υποψηφιότητα και την προεδρία ανέλαβε ο Σωτηρίδης με συνεργάτες του Α. Κοντούλη, Κ. Θειρώτη, Νικολαράκο, Αυγουλέα και Παούρη. Όμως και αυτή η διοίκηση δεν απέδωσε θετικά φτάνοντας στο σημείο να υποβάλλει παραίτηση πριν τη λήξη της θητείας.

Η αγάπη του κόσμου για την ΑΜΥΝΑ και το ΑΜΥΝΑΚΙ

Οι Κοκκινιώτες εκδήλωναν με κάθε τρόπο το θαυμασμό τους προς την ΑΜΥΝΑ η οποία αποτελούσε αγαπημένο θέμα συζητήσεων στα καφενεία. Κι αυτό όχι τυχαία αλλά ο λόγος ήταν πως η ΑΜΥΝΑ ήταν η μοναδική πειραϊκή ομάδα που προήλθε από την τάξη των ανεπίσημων συλλόγων. Αφού κατάφερε να διακριθεί στους ανεπίσημους συλλόγους, ακολούθησε στη συνέχεια την πορεία που περιγράψαμε ενώ δέσποζε σταθερά ανάμεσα στους πέντε καλύτερους συλλόγους του Πειραιά.

Η ΑΜΥΝΑ τροφοδοτώντας όλους τους συλλόγους του Πειραιά την δεκαετία του 1930 με ποδοσφαιριστές πέτυχε να διαθέτει ταυτόχρονα τρεις ομάδες!

Την πρώτη απάρτιζαν οι Λάσκος, Καζανόπουλος, Τεμπέκης, Θηρώτης, Λαπατάς, Γερασίμου, Συμεωνίδης, Νεγρεπόντης, Θηρώτης, Ρόδιος και ο αδελφός του επίσης Ρόδιος.

Την δεύτερη ομάδα οι: Σταυρίδης, Κοντούλης, Θεοδώρου, Μπαλάρας, Σγούρος, Φιντρής, Μπενέζης, Φωτόπουλος.

Την τρίτη ομάδα οι: Σπυρόπουλος, Λεβεντίλης, Κοντούλης, Σταυρίδης, Αλωνίτης, Συμεωνίδης, Κουτράκης, Διαμανίδης, Τσουρμετζόγου, Μιχαηλίδης, Μακρόπουλος και Τσουρματζόγλου.

Όμως πέρα από τις τρεις ομάδες που συμπλήρωναν οι ποδοσφαιριστές της ΑΜΥΝΑΣ υπήρχε και το “τσικό” τα μικρά δηλαδή παιδιά που είχαν συστήσει ομάδα γνωστή ως ΑΜΥΝΑΚΙ.

Το ΑΜΥΝΑΚΙ ήταν το παιδικό τμήμα της ΑΜΥΝΑΣ. Ξεκίνησε από την αγάπη των παιδιών να μιμούνται τους ποδοσφαιριστές της ΑΜΥΝΑΣ και τελικά ενσωματώθηκε η ομάδα τους στον σύλλογο δημιουργώντας και επίσημα το ΑΜΥΝΑΚΙ…

Ένας παλιός της ΑΜΥΝΑΣ θυμάται

Ο Σίμος Μιχαηλίδης στο βιβλίο του “Ο κύκλος μιας ζωής” (Πειραιάς, 2007) καταγράφει την πορεία της ζωής του. Μεταξύ των κεφαλαίων που χάραξαν την πορεία του υπάρχει κι ένα αφιερωμένο στην ομάδα της ΑΜΥΝΑΣ.

“… Με τον καιρό φτιάξαμε την ομάδα μας, την ΑΜΥΝΑ. Μέσα από αυτήν τα παιδιά δεθήκαμε μεταξύ μας παρόλο που προερχόμασταν από διαφορετικές περιοχές. Ήταν δηλαδή παιδιά από τα Γερμανικά όπως ο Πεζάρος και ο Λεβεντέρης, από της Οσίας Ξένης ο Κοντουλης, από τις γερμανικές παράγκες ο Σταυρίδης και πολλοί άλλοι. Έπειδα ιδρύθηκε και το σωματείο της ΑΜΥΝΑΣ που βρισκόταν στο κέντρο της Κοκκινιάς στην Πλατεία Αγίου Νικολάου….”.

(Ο Σίμος Μιχαηλίδης γεννήθηκε στα Άδανα της Μ. Ασίας το 1916. Στην Ελλάδα ήλθε με την οικογένειά του το 1923. Ήταν από τους πρώτους κατοίκους της Κοκκινιάς. Έπαιξε στο ΑΜΥΝΑΚΙ δηλαδή στο τσικό της ποδοσφαιρικής ομάδας ΑΜΥΝΑ. Πήρε μέρος στον Ελληνοϊταλικό όλεμο ενώ στην Κατοχή πρωτοστάτησε στη μεγάλη απεργία των Ελληνικών Υφαντηρίων στα Σφαγεία όπου και συνελήφθη. Εισήλθε στις τάξεις του ΕΑΝ και το 1942 έστησε την πρώτη ομάδα του ΕΑΜ Κοκκινιάς).

Author

Ο Στέφανος Μίλεσης είναι συγγραφέας με εξειδίκευση στην επιχειρηματική ιστοριογραφία (MSc στην Διοίκηση Επιχειρήσεων). Από νωρίς καταπιάστηκε όμως και με τη μελέτη της αστικής ηθογραφίας και λαογραφίας, τις αστικές παραδόσεις, την τοπική και ναυτική ιστορία.